Αόρατα μνημεία... Ψηφιακή μνήμη

Αν θέλετε να μάθετε για το ρωμαϊκό παρελθόν της πόλης δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Η στήλη των Όφεων μετά την πυρκαγιά του 1917 από παλιά φωτογραφία.Πηγή: Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης – Old photos of Thessaloniki https://www.facebook.com/groups/oldthessaloniki/

Ο πεσσός της Αγίου Δημητρίου. Σχεδιαστική αποτύπωση κατά την ανασκαφή το 1975.Πηγή: Ρωμιοπούλου Αικ. (1975), Χρονικά Β2, Αρχαιολογικό Δελτίο, 30: σ. 247, σχ.1, πιν. 163 α, β

Ο πεσσός της Αγίου Δημητρίου κατά την ανασκαφή το 1975.Πηγή: Ρωμιοπούλου Αικ. (1975). , Χρονικά Β2, Αρχαιολογικό Δελτίο, 30: σ. 247, πιν. 163 β

Η στήλη των Όφεων μετά την πυρκαγιά του 1917 από παλιά φωτογραφία.Πηγή: Καραδήμου-Γερόλυμπου, Α. (2002). Το Χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς: Θεσσαλονίκη, Αύγουστος 1917. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

Η στήλη των Όφεων από παλιά καρτ ποστάλ στα τέλη του 19ου αι.Πηγή: Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης – Old photos of Thessaloniki https://www.facebook.com/groups/oldthessaloniki/

ΣήμεραΦωτογραφία: Ειρήνη - Μαργαρίτα Τζεμοπούλου

02Στήλη Όφεων Yilan Mermer

«Μην πλησιάζετε σ' αυτά τα μάρμαρα γιατί... θα βγουν τα φίδια και θα σας φάνε!»

Η στήλη που στέκεται παραμελημένη και κακοπαθημένη στο πεζοδρόμιο έξω από τη ΔΕΗ προέρχεται από το τέλος της αρχαιότητας (4ος – 6ος αι. μ. Χ.). Είναι το βάθρο κίονα που στήριζε τον ανδριάντα του αυτοκράτορα και βρισκόταν σχεδόν πάντοτε στην ίδια θέση από τη στιγμή που στήθηκε. Τέτοια μνημεία ήταν πολύ διαδεδομένα σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το συγκεκριμένο αποτελεί σημαντική μαρτυρία για τη στρατηγική σημασία της πόλης αυτή την περίοδο. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου η στήλη ονομαζόταν “το μάρμαρο του φιδιού”, απηχώντας κάποια λαϊκή δοξασία. Σηματοδοτούσε μια πλατεία γνωστή ως “Πλατεία των Όφεων”. Μια σειρά από φωτογραφίες, κυρίως από τις αρχές του 20ού αιώνα, απεικονίζουν τη στήλη πάνω στο ψηλό βαθμιδωτό της κρηπίδωμαΠρόκειται για τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται ένα οικοδόμημα και στη δική μας περίπτωση, η βάση με πέντε βαθμίδες του μνημείου της Αγίου Δημητρίου. να λειτουργεί ως φανοστάτης και δίπλα της να σώζεται μια κρήνη. Στα 1975, λόγω της διάνοιξης της οδού Αγίου Δημητρίου, το μνημείο, μετά από σύντομη ανασκαφή, αποκολλήθηκε από την αρχική του θέση και τοποθετήθηκε πέντε μέτρα βορειότερα, στο σημείο που την συναντάμε και σήμερα.