Αόρατα μνημεία... Ψηφιακή μνήμη

Σε όλο το μήκος της σημερινής Πλατείας Ιπποδρομίου υπάρχουν κατάλοιπα του Ιπποδρόμου που κρύβονται ξεχασμένα σε υπόγεια πολυκατοικιών. Αν θέλετε να ανακαλύψετε ένα ορατό τμήμα του, κατευθυνθείτε στην Πλατεία Φαναριωτών στον εξωτερικό χώρο της εκκλησιάς της Νέας Παναγιάς.

Κάτοψη του Ιπποδρόμου. Σχεδιαστική αναπαράσταση.Πηγή: Vickers, M. (1972). "The Hippodrome at Thessaloniki." The Journal of Roman Studies 62: σ.27, fig. 1.

Τμήμα πόδιου του Ιπποδρόμου σε οικόπεδο οικοδομής άποψη από την ανασκαφή (Φιλικής Εταιρείας 29).Πηγή: Μισαηλίδου – Δεσποτίδου, Β. – Φ. Αθανασίου (2013). Γαλεριανό συγκρότημα: μια εικονική περιήγηση στην αυτοκρατορική κατοικία της Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη: ΙΣΤ' ΕΠΚΑ: σ. 15.

Σωζόμενο τμήμα του Ιπποδρόμου στην πλατεία Φαναριωτών.Πηγή: Μισαηλίδου – Δεσποτίδου, Β. (επιμ.), (2012). Θεσσαλονίκη. Η κρυμμένη πόλη. Αρχαιότητες διατηρημένες σε υπόγεια, Θεσσαλονίκη: ΙΣΤ' ΕΠΚΑ: Οπισθόφυλλο.

Τμήματα του Ιπποδρόμου.Πηγή:http://galeriuspalace.culture.gr/mnimeia/ippodromos/και Dyggve,E. (1958) 'La region palatiale de Thessalonique ', Acta Congressus Madvigiani (I954) i (Copenhagen, 1958): 356, εικ. 3

Η πλατεία Ιπποδρομίου στις αρχές του 20ου αι.(1904) από καρτ ποστάλ. Πηγή: http://parallaximag.gr/thessaloniki/astiki-mithi-i-katara-tou-ippodromou

ΣήμεραΦωτογραφία: Ειρήνη - Μαργαρίτα Τζεμοπούλου

03Ιππόδρομος της Θεσσαλονίκης

Ο Ιππόδρομος της Θεσσαλονίκης, αν και αόρατος σήμερα, είναι περιβόητος για τη σφαγή 7000 Θεσσαλονικέων μετά από εντολή του Θεοδοσίου Α΄Ο Θεοδόσιος Α’ είναι γνωστός και ως Μέγας Θεοδόσιος. Ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 379 έως το 395 μ. Χ. και ο τελευταίος που κυβέρνησε στην ενιαία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Το 390 μ. Χ. διέταξε τη σφαγή στον Ιππόδρομο 7000 Θεσσαλονικέων. το 390 μ. Χ. Χτίστηκε ως μέρος του Γαλεριανού συγκροτήματοςΠρόκειται για συγκρότημα οικοδομημάτων (ανάκτορα) που έκτισε ο αυτοκράτορας Γαλέριος στη Θεσσαλονίκη μετά τη νίκη εναντίον των Περσών στα τέλη του 3ου αι. μ. Χ. Τα ανάκτορα αποτελούνταν από το σημερινό αρχαιολογικό χώρο της πλατείας Ναβαρίνου (Οκτάγωνο, Βασιλική, αψιδωτή αίθουσα) την Καμάρα και τη Ροτόντα, καθώς και τον Ιππόδρομο.. Το οικοδόμημα είχε εντυπωσιακό μέγεθος: μήκος περίπου 450μ. και πλάτος 95μ. Στο βόρειο καμπύλο τμήμα του σχηματίζονταν δώδεκα χώροι που πλαισίωναν την κεντρική είσοδο και χρησίμευαν για τη στάθμευση και εκκίνηση των αρμάτων (ιππάφεση). Η ανατολική πλευρά του Ιππόδρομου χρησιμοποιούσε το ανατολικό τείχος της πόλης για τη διαμόρφωση των κερκίδων. Στη δυτική πλευρά υπήρχε το θεωρείο του αυτοκράτορα. Μία ακόμη είσοδος για τους θεατές των αγώνων υπήρχε στη σφενδόνη, δηλαδή στο νότιο κυκλικό τμήμα του, στα όρια της σημερινής οδού Μητροπόλεως. Ο στίβος του πρώην Ιππόδρομου με την πάροδο των χρόνων δεν καταλήφθηκε από κτίρια, αλλά μετατράπηκε σε μια μακρόστενη πλατεία που διατηρήθηκε έως τις μέρες μας ως πλατεία με το ίδιο όνομα. Η κατασκευή του τοποθετείται στις αρχές του 4ου μ. Χ. αιώνα, ενώ σύμφωνα με τις γραπτές πηγές συνέχισε να λειτουργεί τουλάχιστον μέχρι τον 7ο αι. μ. Χ.